Bocama fasedraaier experimenten, deel 2

Na een tijd met de Schmitt fasedraaier gespeeld te hebben wilde ik toch eens wat anders proberen. Na een positieve ervaring met een mu-follower in een ander project leek me onderstaand idee wel interessant:

Bovenstaande is afkomstig van een Audio Innovations versterker. In mijn geval zou ik dan de SRPP ingangstrap modificeren tot een mu-follower. Het verschil is niet zo groot: er komt een extra weerstand tussen de onderste en bovenste triode met een koppelcondensator tussen anode en rooster. Voordelen van de mu-follower zijn een grotere versterking van de onderste triode en een lagere uitgangsimpedantie. Vooral die lagere uitgangsimpedantie zou met de ECC83 wel eens een voordeel kunnen zijn voor het aansturen van de eindbuizen.

De fasedraaiende buis bestaat 'slechts' uit een enkele triode. Dat is lang niet zo onlogisch als het lijkt: deze triode is dusdanig tegengekoppeld dat ie sowieso heel anders werkt dan de eerste trap. De vervorming en uitgangsimpedantie zijn bv. relatief laag.

Aangezien we nog een buis over hadden in de Bocama was deze schakeling te realiseren. Bij de bouw had ik wat problemen met oscillatie. En de instelling van de fasedraaiende buis werd verstoord door roosterstromen van de eindbuizen: er stond zomaar -0,5V op het rooster van de triode... Voor alle zekerheid heb ik de spanningsdeler voor de fasedraaing losgetrokken van de roosterweerstanden van de eindbuizen. Het is nu ongeveer zoals in onderstaand schema:

In mijn geval is de eerste triode dan de mu-follower. De 220k weerstanden zijn bij mij 680k zodat potentiaalverschillen helemaal geen probleem zijn. Mooi is ook dat de fasedraaing nu plaatsvindt voor de koppelcondensatoren naar de eindbuizen. Ik had ook nog een stopweerstand toegevoegd aan de triode en oscillatieproblemen heb ik met deze fasedraaier niet meer kunnen bemerken.

Deze configuratie speelt nu alweer een tijdje en klinkt echt goed. Misschien iets voller van klank en meer bas dan met de long-tail fasedraaier? En misschien klinkt de long-tail iets verfijnder (minder vervorming)? Het is moeilijk te zeggen...

Update: na enkele weken begin ik steeds meer het gevoel te krijgen dat de long-tail fasedraaier beter klinkt. Binnenkort ga ik de boel weer terugbouwen...